(ភ្នំពេញ)៖ ជាគោលការណ៍ ឪពុកម្ដាយ ត្រូវមានកាតព្វកិច្ចចិញ្ចឹមថែរក្សា និងអប់រំកូនៗឱ្យក្លាយជាពលរដ្ឋល្អ ចំណែកឯកូនមានករណីកិច្ច ចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សាឪពុកម្តាយដែលចាស់ជរាតាមទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ ។ ដោយឡែក ប្តីប្រពន្ធត្រូវរួមរស់ជីវភាពជាមួយគ្នា ហើយត្រូវសហការសង្គ្រោះគ្នាទៅវិញទៅមក ។

ដូចនេះ ប្រសិនបើតុលាការបានចេញសេចក្ដីសម្រេច ដោយបង្គាប់ឱ្យបុគ្គលណាម្នាក់បង់នូវអាហារកាតព្វកិច្ចដល់សហព័ទ្ធ ឬអតីតសហព័ទ្ធរបស់ខ្លួន ដល់កូនជាអនីតិជន ដល់បច្ឆាញាតិ ឬបុព្វញាតិ ឬដល់ញាតិផ្សេងទៀតរបស់ខ្លួននោះ ប៉ុន្ដែភាគីនោះនៅតែមិនព្រមបង់អាហារកាតព្វកិច្ចនោះទៅឱ្យភាគីម្ខាងទៀត តើភាគីម្ខាងដែលមិនគោរពតាមសេចក្តីសម្រេចស្ថាពររបស់តុលាការ ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់យ៉ាងដូចម្តេច?

ដើម្បីយល់កាន់តែច្បាស់ កម្មវិធីយល់ដឹងផ្នែកច្បាប់របស់អង្គភាពសារព័ត៌មាន Fresh News សហការជាមួយក្រុមមេធាវីកម្ពុជាសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ សូមលើកយកប្រធានបទស្ដីពី «ការបោះបង់គ្រួសារ» មកធ្វើការបកស្រាយជូនសិស្ស និស្សិត និងបងប្អូនទាំងអស់គ្នា ដូចខាងក្រោម។

ការបោះបង់គ្រួសារ ក្នុងន័យនេះ គឺសំដៅលើបុគ្គលទាំងឡាយណាមិនគោរពតាមសេចក្ដីសម្រេច (សាលក្រម ឬសាលដីកា) ស្ថាពររបស់តុលាការ ដែលបង្គាប់ឱ្យបុគ្គលនោះបង់អាហារកាតព្វកិច្ចដល់៖ (១) សហព័ទ្ធ ឬអតីតសហព័ទ្ធរបស់ខ្លួន, (២) កូនជាអនីតិជន, (៣) បច្ឆាញាតិ ឬបុព្វញាតិ ឬដល់ញាតិផ្សេងទៀត ។
ជាក់ស្ដែង យើងអាចជួបករណីបែបនេះដូចជា៖

១៖ ក្នុងករណីប្តីប្រពន្ធបានរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ (ចុះសំបុត្រអាពាហ៍ពិពាហ៍) ស្របតាមច្បាប់ ប៉ុន្តែក្នុងអំឡុងពេលអាពាហ៍ពិពាហ៍ ឬក្រោយពេលលែងលះ បែរជាសហព័ទ្ធម្ខាង (ប្តី ឬប្រពន្ធ) មិនបានទំនុកបម្រុង និងចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សាដល់សហព័ទ្ធម្ខាងទៀត (ប្តី ឬប្រពន្ធ) ឬមិនបានផ្តល់អាហារកាតព្វកិច្ចដល់អតីតសហព័ទ្ធម្ខាងទៀត (អតីតប្តី ឬប្រពន្ធ) ទេ ។ ឬ

២៖ ក្នុងករណីឪពុកម្តាយមិនជួយទំនុកបម្រុង និងចិញ្ចឹមបីបាច់ថែរក្សាដល់កូនៗដែលជាអនីតិជន ។ ឬ

៣៖ ក្នុងករណីកូនចៅមិនជួយទំនុកបម្រុងដល់ឪពុកម្ដាយ ឬជីដូនជីតាចាស់ជរា ឬសាច់ញាតិណាមួយ ដែលអសមត្ថភាពក្នុងការទ្រទ្រង់ជីវភាព ហើយចាំបាច់ត្រូវការមើលថែ និងការផ្គត់ផ្គង់ពីកូនចៅ ។

ចំពោះករណីខាងលើ ភាគីដែលមានប្រយោជន៍អាចដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅតុលាការ ដើម្បីស្នើសុំឱ្យតុលាការបង្គាប់ឱ្យភាគីម្ខាងទៀតបង់អាហារកាតព្វកិច្ចដល់ខ្លួន ។
ក្រោយពីបានទទួលពាក្យបណ្ដឹងរួចរាល់ តុលាការបានចេញសេចក្តីសម្រេចបង្គាប់ឱ្យភាគីម្ខាងទៀតនោះ បង់អាហារកាតព្វកិច្ចដល់ភាគីដែលមានប្រយោជន៍ បន្ទាប់មកសេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការក៏បានចូលជាស្ថាពរ ។ ប៉ុន្តែទោះបីជាមានសេចក្តីសម្រេចសា្ថពររបស់តុលាការយ៉ាងនេះក្តី ក៏ភាគីម្ខាងទៀតមិនព្រមបង់អាហារកាតព្វកិច្ចដែរ ។

ដូចនេះប្រសិនបើភាគីម្ខាងទៀត ដែលមិនគោរពតាមសេចក្តីសម្រេចស្ថាពររបស់តុលាការ ដោយមិនព្រមបង់ក្នុងរយៈពេល ២ (ពីរ) ខែ យ៉ាងតិច នូវអាហារកាតព្វកិច្ចដល់សហព័ទ្ធ ឬអតីតសហព័ទ្ធរបស់ខ្លួន ដល់កូនជាអនីតិជន ដល់បច្ឆាញាតិ ឬបុព្វញាតិ ឬដល់ញាតិផ្សេងទៀតរបស់ខ្លួននោះ នឹងត្រូវបានចោទប្រកាន់ និងផ្តន្ទាទោសតាមបញ្ញត្តិមាត្រា៣២៤ «បទបោះបង់គ្រួសារ» នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ដែលបានចែងថា «ការមិនគោរពតាមសេចក្ដីសម្រេចស្ថាពររបស់តុលាការ ដោយមិនព្រមបង់ក្នុងរយៈពេល ២ (ពីរ) ខែ យ៉ាងតិច នូវអាហារកាតព្វកិច្ចដល់សហព័ទ្ធ ឬអតីតសហព័ទ្ធរបស់ខ្លួន ដល់កូនជាអនីតិជន ដល់បច្ឆាញាតិ ឬបុព្វញាតិ ឬដល់ញាតិផ្សេងទៀតរបស់ខ្លួននោះ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ០១ (មួយ) ខែ ទៅ ០១ (មួយ) ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ១០០.០០០ (មួយសែន) រៀល ទៅ ២.០០០.០០០ (ពីរលាន) រៀល» ។

ក្រៅពីទោសទណ្ឌខាងលើ ចំពោះបទល្មើសនេះក៏មានទោសបន្ថែម (មាត្រា៣២៥ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ) ដូចជា៖

១៖ ការដកសិទ្ធិខ្លះជាពលរដ្ឋ សម្រាប់រយៈពេល ៥ (ប្រាំ) ឆ្នាំ យ៉ាងច្រើន ។
២៖ ការបិទផ្សាយសេចក្ដីសម្រេចផ្ដន្ទាទោស សម្រាប់រយៈពេល ២ (ពីរ) ខែ យ៉ាងច្រើន ។
៣៖ ការផ្សាយសេចក្ដីសម្រេចផ្តន្ទាទោសនៅក្នុងសារព័ត៌មាន ។
៤៖ ការផ្សាយសេចក្ដីសម្រេចផ្តន្ទាទោស តាមគ្រប់មធ្យោបាយទូរគមនាគមន៍សោតទស្សន៍ សម្រាប់រយៈពេល ៨ (ប្រាំបី) ថ្ងៃ យ៉ាងច្រើន ។

សរុបរួមមក ការមិនគោរពតាមសេចក្ដីសម្រេចស្ថាពររបស់តុលាការ ដោយមិនព្រមបង់ក្នុងរយៈពេល ២ (ពីរ) ខែ យ៉ាងតិច នូវអាហារកាតព្វកិច្ចដល់សហព័ទ្ធ ឬអតីតសហព័ទ្ធរបស់ខ្លួន ដល់កូនជាអនីតិជន ដល់បច្ឆាញាតិ ឬបុព្វញាតិ ឬដល់ញាតិផ្សេងទៀតរបស់ខ្លួននោះ គឺជាបទល្មើស (បទបោះបង់គ្រួសារ) និងទទួលរងការផ្តន្ទាទោសតាមច្បាប់ជាធរមាន ។

រៀបរៀងដោយ៖ លោកមេធាវី លឹម សុវណ្ណារ៉ុង និងកញ្ញា ថន រ៉ាវ៉ាឌី ជាជំនួយការមេធាវី និងជាសមាជិកក្រុមការងាររៀបចំ និងផ្សព្វផ្សាយអត្ថបទច្បាប់ នៃក្រុមមេធាវីកម្ពុជាសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ មានអាសយដ្ឋាននៅអគារលេខ ៤៥៣៥ ផ្លូវលេខ១០០៣ ស្ថិតក្នុងភូមិឧកញ៉ាវាំង សង្កាត់ភ្នំពេញថ្មី ខណ្ឌសែនសុខ រាជធានីភ្នំពេញ ទូរស័ព្ទទំនាក់ទំនងលេខ ០២៣ ៩៨៦ ២៤៥/០៧៨ ២៧ ២៧ ៨៥ អ៉ីម៉ែល៖ [email protected] គេហទំព័រ៖ www.ciclg.com , ហ្វេសបុកផេក៖ ក្រុមមេធាវីកម្ពុជាសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ / Cambodia International Cooperation Law Group៕