(បរទេស)៖ បច្ចុប្បន្ន វិស័យសារព័ត៌មានពិតជាមានសារសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់ពិភពលោកយើងនេះ រហូតដល់ប្រទេសមួយចំនួនបានចែងច្បាប់ថា «អំណាចសារព័ត៌មាន» ជាអំណាចធំមួយក្នុងចំណោមអំណាចធំៗទាំងបួន រីឯប្រទេសមួយចំនួនទៀត ទោះបីមិនមានការចែងច្បាប់យ៉ាងនេះក៏ដោយ ក៏គេចាត់ទុកវិស័យសារព័ត៌មានគឺជាវិស័យមានឥទ្ធិពលមួយផងដែរ។

តើអ្នកដឹងទេថាប្រវត្តិសារព័ត៌មាន ឬកាសែតនេះមានដំណើរដើមទងយ៉ាងដូច្នេះ ហើយកកើតឡើងដំបូងនៅប្រទេសណា?

ជាការពិតណាស់ កាសែតមានប្រវត្តិយ៉ាងហោចណាស់៥សតវត្សរ៍មកហើយ។ ការបោះពុម្ពកាសែតលើកដំបូងបានកើតឡើងនៅក្នុងប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ នាចុងសតវត្សទី១៥ ដែលត្រូវបានបោះពុម្ពក្នុងទម្រង់ជាសារព័ត៌មានខ្លីនៅលើសន្លឹកក្រដាសធំៗ។ ជានិច្ចកាលគេបានរំលេចនូវមាតិកាគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលពាក់ព័ន្ធនឹងព្រឹត្តិការណ៍សង្គ្រាម ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ច ទំនៀមទម្លាប់សង្គម និងការចាប់អារម្មណ៍របស់មនុស្សជាតិជាដើម។

ក្នុងពាក្យនិយាយរបស់ជនជាតិអង់គ្លេស កាសែតដំបូងបង្អស់ត្រូវបានសរសេរ និងអានថា Corantos (ខូរេនថូស) ខណៈការសរសេរកាសែតខ្លីៗនាពេលនោះ គឺសរសេរដោយដៃសុទ្ធសាធ។

ការបោះពុម្ពកាសែតដែលទទួលជោគជ័យលើកដំបូង គឺកាសែត The Weekly News នៅក្នុងឆ្នាំ១៦២២។ រីឯកាសែតពិតប្រាកដដំបូងគេជាភាសាអង់គ្លេស គឺកាសែត the London Gazette នៅក្នុងឆ្នាំ១៦៦៦។

ទោះជាយ៉ាងណា ប្រវត្តិនៃការបោះពុម្ពអាចមានប្រវត្តិរាប់ពាន់ឆ្នាំកន្លងមកហើយ គឺនៅពេលដែលប្រជាជនស៊ូមែរ (Sumer) នៅមជ្ឈិមបូព៌ាបានរៀនបញ្ជូនព័ត៌មានតាមការរចនាចម្លាក់នៅលើដីឥដ្ឋសើម។ សព្វថ្ងៃនេះ រូបភាពនៃការបញ្ជូនព័ត៌មានតែងធ្វើតាមរយៈសៀវភៅ ទស្សនាវដ្ដី វិទ្យុ ទូរទស្សន៍ សារអេឡិចត្រូនិក និងកាសែតតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រនិក ដែលយើងហៅសាមញ្ញថា កាសែតអនឡាញ៕